Ścisły Post, czyli co można zjeść, a czego nie

Post Ścisły oznacza więc wstrzymanie się od jedzenia potraw mięsnych oraz od objadania się. Zgodnie z zaleceniami Kościoła należy zrezygnować w tym dniu nie tylko z jedzenia potraw mięsnych, ale również zachować post, co do ilości spożywanych pokarmów, pamiętając, by tylko raz w ciągu dnia zjeść do syta.
Oznacza to zatem nie tylko post jakościowy, ale i ilościowy. Uwzględniając post bezmięsny należy pamiętać, że nie spożywa się też wywarów mięsnych, włączając w to wszelkie zupy gotowane na mięsie także. Ponadto niedozwolone są też podroby oraz drób.

Najbardziej kojarzonym postnym daniem jest śledź, jednak, by bardziej przybliżyć się do cierpienia Chrystusa my proponujemy pochodzącego z kuchni kociewskiej ślepego śledzia, czyli danie, w którym śledź występuje tylko w nazwie. Tradycyjna kuchnia kociewska należy do najuboższych, a przepis z niej zaczerpnięty, jak wiele innych dań niegdyś na Kociewiu nie zawiera mięsa ryby.

Do przygotowania tego postnego dania potrzebujemy cebuli, jabłka, kwaśnej śmietany, szczypiorku oraz pieprzu i soli. Przygotowanie ślepego śledzia rozpoczynamy od pokrojenia cebuli i jabłka, do których dodajemy śmietanę i przyprawy. Podajemy to na ciepłych ziemniakach.


Jako, że stare ludowe śląskie przysłowie na czas Postu mówi nawet o garze żuru - „Piyrwej we Wieli Piontek ludziska zjedli bez cołki dziyń ino konszczyczek suchego chleba, abo żur z cebulą, potym na jakiś czas znikoł łon ze stołów”, zatem innym daniem obiadowym, idealnym na dzień Ścisłego Wielkopiątkowego Postu jest żur, który tradycyjnie, choć w wersji mięsnej kojarzony jest z Wielkanocą.
Ta surowa nie tylko w wyrazie, ale i przygotowaniu, symboliczna, bo na chlebie i kwasie zupa, w wydaniu postnym – zatem bez mięsa, wędzonki i kiełbas – jest doskonałym daniem na Wielkopiątkowy obiad. Jego główne składniki to ziemniaki, cebulka i zakwas żytni. Zaczynając od ugotowania pokrojonych w kostkę ziemniaków, podsmażamy na oleju cebulkę, którą dodajemy do zagotowanej wody (około 1,5 litra). Następnie zakwas na żur, który także dodajemy do gotującej się wody, 200 ml śmietany oraz majeranek, pieprz i sól. Na koniec, do zagotowanego żuru dodajemy ugotowane uprzednio ziemniaki. To jest bardzo szybka, syta i postna alternatywa do ślepego śledzia, lub dobra propozycja na ciepłą kolację, jeśli wypijemy jej niewielki kubek.

A na początek dnia proponujemy śniadanie według przepisu siostry Anastazji. To lekka sałatka z rzodkiewek, która poza tym, że jest niskokaloryczna i postna, ma także dobroczynny wpływ na nasz organizm. Zawiera dużo potasu, magnezu i wapnia, oraz witaminy A i C. Potrzebujemy do niej 2 pęczki rzodkiewki, pęczek szczypiorku, 3 ugotowane jaja, 2 serki wiejskie, 1 małą cebulę oraz sól i pieprz.
Rzodkiewki ścieramy na grubych oczkach tarki razem z jajkami, dodajemy drobno pokrojony szczypiorek i cebulę. Wszystko razem mieszamy z serkami i doprawiamy.

Należy pamiętać także, że wszelkie warzywa i owoce spożywane na surowo mogą także stać się daniami postnymi – podane w postaci wyciśniętej czy przetartej będą zdrowym, sycącym daniem postnym.